APOLAS
LERMİ
Yayla Horonu
Yayla Horonu
Bal Yedum
Emirhan Usta & Apolas Lermi - Zindan
Bir Tahtadan Ev
Kalanima Deresi
Sen Anlat Karadeniz - Apolas Lermi | Gel Göğsüme Sığ Yarim [Orijinal Dizi Müziği]
Apolas Lermi - Mektup #ApolasLermi
Sensiz Günler
Apolas Lermi kimdir?
Apolas Lermi; Mektup, Eski Yar, Felek, Yaban Eller, Gel Göğsüme Sığ Yarim, Bir Baktım, Kaderim Böyle İmiş, Beşikdüzü, Yağmur, Giresun Gümüşhane, Tonton, Karadeniz, Memleket, Kalanima Deresi, Kanlı Hemşin, Ah Almanya, Görele Horonu, Dünya, Meyhane ve daha birçok sevilen eser ile tanınmaktadır.
Asıl adı Abdurrahman Lermi olan Apolas Lermi, Trabzon'un Tonya ilçesinde doğdu ve çocukluğunu orada geçirdi. 10 yaşındayken ailesiyle beraber İstanbul'a göç etti ama memleketiyle bağı hiç kopmadı. İstanbul'un kozmopolit bir şehir olması ve farklı kültürlerden insanları barındırması Apolas Lermi'nin müzik yolculuğunda önemli bir rol oynadı. Bağlama öğrenerek müzik yolculuğuna başladı. Ardından klasik gitar, elektro gitar ve kemençeyle ilgilendi. Müzikal uğraşları sayesinde muhteşem kültürlerden birçok sanatçıyla işbirliği yapma fırsatı buldu ve onlara çeşitli sahnelerde eşlik etti. Müzikal gelişimi onu kendi kültürünün derinliklerine inmeye yönlendirdi. Zaman içerisinde Karadeniz Bölgesi'nin müzik ve dil zenginliğini keşfetti ve bu onun yeni sanatsal fikirlerine ilham kaynağı oldu.
Apolas Lermi, 2011 yılında nesli tükenmekte olan Karadeniz Rumcası (Romeika, Pontika) dilinde şarkıların da yer aldığı "Kalandar" adlı ilk albümünü çıkardı. Bu açıdan albüm Türkiye'de öncü bir anlayışı temsil etmiştir. "Kalandar" terimi, yerel kültür takviminin ilk gününü ifade etmekte ve 13-14 Ocak'ta çeşitli geleneksel eğlencelerle kutlanmaktadır. "Kalandar" kelimesi İngilizce "takvim", İtalyanca "calendario", İspanyolca "calendria" ve Fransızca "calendrier" terimi ile eş anlamlıdır.
Bu albümdeki bazı şarkılar Apolas Lermi'nin müzik kariyerinde önemli bir yer tuttu. Albüm şarkıları çeşitli TV dizilerinde, sinema filmlerde ve belgesellerde kullanıldı. Albümdeki her şarkı ayrı bir hikayenin ürünü olarak büyük beğeni topladı. Mesela "Ağapo Se" şarkısının klibi Sümela Manastırı'nda çekildi. Bu, Karadeniz Rumcası dilinde Tüeliye'deki ilk video kliptir. Albümden bir diğer şarkı "Seçim Zamanı" ise Karadeniz bölgesindeki çevre kirliliğini vurgulayarak kamuoyunun ilgisini çekti ve 24 farklı sanatçının katılımıyla "Diren Karadeniz" isimli bir çevre duyarlılık projesine dönüştü.
Apolas Lermi, kariyerine 2013'te yayınlanan "Santa" albümüyle devam etti. Albüm bu ismi, bir zamanlar önemli bir nüfusa ev sahipliği yapan ve günümüzde Gümüşhane'ye bağlı olan bir maden kasabasından almaktadır. Albümdeki birçok şarkı yine çeşitli TV dizilerinde yayınlanmış ve insanların dilinde fenomen olmuştur. Ayrıca albümde "Maçka Trigona" şarkısında Giorgos Ioannidis ve "Kelebek" şarkısında Irontina Kandrali adlı iki sanatçıyla düet yapmıştır. Her iki sanatçının da ataları Yunanistan ile Türkiye arasında yapılan 1923 nüfus mübadillerindendir.
Apolas Lermi, 2016 yılında tamamı Karadeniz Rumcası şarkılardan oluşan "Romeika" isimli üçüncü albümünü Türkiye ve Yunanistan'da eş zamanlı olarak yayınlandı. Lermi bu albümde "Sorepsa Gia Tesena" şarkısını Karadeniz kökenli Rum sanatçı Pela Nikolaidou ile beraber seslendirdi. Ayrıca dünyadaki tek Karadeniz Rumcası sözlüğünün yazarı olan Vahit Tursun, kendi yazdığı şiirlerinden biri olan "To Xorio M'Nonizo"'yu seslendirerek albüme konuk oldu.
Apolas Lermi, 2017 yılında büyük beğeni toplayan Trabzonspor'un resmi 50. yıl marşını besteledi.
Lermi, 2018'de önceki albümlerin devamı niteliğindeki dördüncü albümü "Momoyer"i yayınladı. "Momoyer", çeşitli halk tiyatrolarının ve kış eğlencelerinin adıdır. Albümde fenomen olan şarkılardan farklı olarak "Senan Kardian Apes" şarkısının klibi Ordu'daki tarihi Yason Burnu'nda çekildi. Bu bölge, adını antik mitolojide Argonotların kaptanı olarak görev yapan efsanevi İason figüründen almaktadır. Bu albümdeki bir diğer şarkı "Uzungöl Şerah" ise Trabzon'daki ünlü turistik lokasyon Uzungöl'de yaşanan çevre ve kültür kirliliğine ışık tutmaktadır. "Dünya" isimli şarkının klibi ise Van Gölü'ndeki Akdamar Adası'nda çekilmiştir.
Apolas Lermi daha sonra Matthaios Tsahouridis ile bir dizi Rumca ve Türkçe şarkı üzerinden iş birliği yaptı. Bu şarkılar Türkiye, Yunanistan ve Almanya'daki Karadeniz toplumlarının yakınlaşmasına katkı sağladı. Ayrıca, Yunanistan'da devam eden Karadeniz müziğinin önemli temsilcilerinden Babis Kemanetzidis, Christoforos Kosmidis, Dimitris Karasavvidis ve Giannis Gkosios ile de çeşitli şarkılar kaydetti.
Lermi'nin Mikail Aslan'la birlikte seslendirdiği "Hal Yamano" adlı Zazaca klam büyük beğeni topladı. Bu çalışma, Karadeniz kökenli bir müzisyenin Zazaca seslendirdiği ilk eser olma özelliğini taşımaktadır. Daha sonra Apolas Lermi, "Laze Mı" adlı başka bir Zazaca eser daha kaydetmiştir.
Apolas Lermi ayrıca Hüsnü Arkan, Kardeş Türküller ve Sait Uçar gibi isimlerle de işbirliği yapmıştır.
Sanatsal çalışmalarını çeşitli tekliler, film müzikleri, düetler ve performanslarla sürdüren Lermi, popüler olmuş duygusal sevda şarkılarının yanında özellikle Karadeniz Rumcası'nın tanıtımına önemli katkılarda bulunurken, aynı zamanda çevre sorunlarına ilişkin farkındalık da yaratmıştır. Türkiye'deki politik atmosfer nedeniyle Lermi'nin bu çabası hedef gösterilmiş, hakkında çeşitli yalan haberler yapılmış ve bazı konserleri iptal edilmiştir. Sanat hayatı üzerinde bu sürecin etkileri devam etmektedir.
Apolas Lermi, Türkiye ve Avrupa'da gerçekleşen çeşitli organizasyonlarda sahne alarak dinleyicileriyle buluşmakta ve farklı kültürlerden sanatçılarla işbirliği yaparak dünya kültür mirasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Dijital platformlardan yayınlamaya devam ettiği yeni çalışmaları için resmi sosyal medya hesaplarından Apolas Lermi'yi takip etmeyi unutmayın.